Jesteśmy w przededniu pierwszego wrześniowego dzwonka. A jak dzwonek to i szkoła i wszelkie wyzwania z nią związane. Dlatego pomyślałam, że post o zabawkach, które pomogą naszym dzieciom (i wielokrotnie również nam rodzicom) odstresować się po (albo w trakcie) ciężkiego dnia będzie pomocny dla wielu z was. Fidget Toys czyli zabawki odstresowujące i poprawiające koncentrację. Czy to w ogóle jest możliwe?
Zacznijmy od tego, że dzieci się stresują. To, że nie mają na głowie „dorosłych” problemów, nie znaczy, że nie przeżywają stresu. Wierzcie mi przeżywają! Dodatkowo, dopiero uczą się sobie radzić ze swoimi emocjami. Dzieci stresują się bardzo często ale równie często nie mówią nam o tym wprost. Zazwyczaj ich zachowanie jest dla nas sygnałem, że coś się dzieje. Rozdrażnienie, niepokój, niekiedy agresywne zachowanie, a czasami wycofanie.
Ważne jest aby nazwać ten stan, rozpoznać stresory, spróbować je zminimalizować i znaleźć sposób aby sobie z nimi poradzić.
Co to jest fidget toys?
Fidget toys to zabawki, które mają zająć dłonie, odstresować i pomóc skupić myśli. Zabawa polega na ściskaniu, rozciąganiu, naciskaniu, otwieraniu i zamykaniu, skręceniu, układaniu. Obecnie, zabawki fidget toys są szałem wśród dzieci szkolnych. Są małe, ciche, zajmują dłonie, jest ich ogromny wybór i kosztują niewiele (zwykle).
W słowniku języka angielskiego (tłumaczenie fidget z Słownik Cambridge angielsko-polski © Cambridge University Press):
fidget [verb] to keep making small movements with your hands or feet because you are nervous or bored wiercić się
fidgety [adjective] niespokojny
Na przekór tłumaczeniu nie są to zabawki, które wprowadzają niepokój a te, które ten niepokój mają ukoić.
Dla kogo zabawki odstresowujące fidget toys ?
Fidget toys stały się bardzo popularne wśród dzieci w ciągu ostatnich lat, jednak podstawą stworzenia zabawek typu fidget jest pomoc osobom z zaburzeniami ze spektrum autyzmu, zaburzeniami integracji sensorycznego [TU przeczytasz o zaburzeniach SI], ADHD i innymi.
Wyobraźmy sobie osobę z ADHD w szkole, która ma ogromny problem z koncentracją, szczególnie na rzeczach, które uzna za mało interesujące, a jednocześnie każdy, nawet najmniejszy szelest jest w stanie ją zdekoncentrować. Taki uczeń, niemal non stop szuka czegoś do zrobienia, wierci się, gada, niektóre dzieci rysują w zeszycie, jeszcze inne stukają długopisem. Fidget toys ma za zadanie zająć dziecko (choć nie tylko dzieci są użytkownikami fidget toys), zająć jego dłonie, gdy w tym samym czasie może czytać, pisać, słuchać, odpowiadać.
W momentach, gdy mój syn jest zestresowany lub doświadcza przeciążenia sensorycznego sięga po fidgety, które pomagają mu znaleźć spokój i skupić się, skoncentrować lub zorganizować.
Najważniejsze jest zrozumienie różnorodności potrzeb sensorycznych, dzięki któremu łatwiej dobrać zabawkę, która odstresowuje, uspokaja, wycisza. Nawet jeśli miałoby to oznaczać, że będziesz musiał wypróbować kilka zabawek, aby dowiedzieć się, które narzędzia najlepiej pomogą stworzyć atmosferę spokoju i skupienia, to warto to zrobić.
„Za moich czasów tego nie było! A teraz to wymyślają”
Z całym szacunkiem, ale nie sadzę, abyś była/ był AŻ TAK stara/stary!
Według Michael Karlesky (Polytechnic Institute of New York University) i Katherine Isbister (Jack Baskin School of Engineering University of California Santa Cruz) w artykule „Understanding Fidget Widgets: Exploring the Design Space of Embodied Self-Regulation” „Jesteśmy przygotowani do samoregulacji realizowanej poprzez namacalne, dotykowe doświadczenia sensoryczne”. Innymi słowy, szukamy sposobów na uspokojenie się. Zabawki/ przedmioty do samoregulacji, uspokajania się znane od dawna:
- chińskie kule antystresowe/ chińskie kule zdrowia baoding balls. Opracowane przez dynastię Ming w Chinach, nadal w sprzedaży na całym świecie! Zabawa tudzież ćwiczenie polega na toczeniu pary metalowych kulek w dłoni.
- greckie kompoloi/ Worry Beads składają się z sznurka i koralików manipulowanych jedną lub dwiema rękami i używanych do zabicia czasu. Koraliki nie mają żadnego celu religijnego ani ceremonialnego. Praktyczna funkcja komboloi ma polegać na systematycznym masażu wewnętrznej strony dłoni. Ponadto uważa się, że zajęcie ręki sznurem koralików poprawia ogólne samopoczucie, zmniejsza skutki stresu, łączy się z mechanicznym „zabijaniem czasu”.
Nie sposób nie wspomnieć o bardziej obecnych czasach 🙂
- kostka Rubika wynaleziona przez Węgra Ernö Rubika. Po tym, jak zabawka trafiła do USA w 1980 roku, jej popularność gwałtownie wzrosła. Do dziś uwielbiane niezależnie od szerokości geograficznej
- sprężyna Slinky, sprzedawana od 1945 roku, bawi dzieci do dziś.
Oczywiście to nie wszystko. Myślę, że każdy z nas nie raz widział osoby, które bawią się długopisem, skuwką do długopisu, skubią paznokcie, uwielbiają „pykać” folią bąbelkową, albo bawią się własnymi włosami, kluczami, monetą… to wszystko bardzo często robimy nieświadomie, ale pomaga nam to się wyciszyć, odstresować i skoncentrować.
Rodzaje zabawek figet toys
Obecnie na rynku jest dostępnych… pierdyliard fidget toys. Wiadomo różnią się od siebie funkcjami, materiałem wykonania, kolorami, są lepszej i gorszej jakości, tańsze i droższe. Do wyboru mamy:
- kostki antystresowe
- gniotki
- tangle
- popity
- marble and mesh (piłka w siateczkowym tunelu)
- sprężyny
- puzzle ball
- spinery
- wacky track
Ogólnie rzecz ujmując – jest tego mnóstwo.
Jak działają fidget toys zabawki odstresowujące?
Zabawki odstresowujące fidget toys są tak zaprojektowane, aby użytkownik, często nieświadomie podczas zabawy mógł obniżyć napięcie, wyciszyć się, uspokoić, zwolnić oddech, rozluźnić się, poprawić nastrój, choć na moment przekierować uwagę w trudnych sytuacjach … poradzić sobie ze stresem. Ponieważ angażują dłonie, głównie palce, doskonale stymulują receptory, pomagają trenować motorykę małą, a to idzie w parze z nauką pisania i wykonywaniem precyzyjnych czynności. Stymulują logiczne myślenie i wspomagają koncentrację. Ich niewątpliwym atutem jest możliwość zabrania ich ze sobą niemal wszędzie. Większość fidget toys można zmieścić w kieszeni, w piórniku a ich zakup nie boli 🙂
To jak, gotowi na powrót do szkoły? Plecaki przygotowane, ołówki naostrzone, fidget toys spakowane?